Risalah Data Keselamatan Safety data sheet

Transcription

1 Risalah Data Keselamatan Safety data sheet Mukasurat (Page): 1/18 1. Pengenalan bahan kimia dan pembekal Cegesoft C 24 Nama bahan kimia: 2-ethylhexyl palmitate Kegunaan: Bases for creams and ointments, Cosmetic preparation Syarikat: BASF (Malaysia) Sdn Bhd No 2, Jalan Astaka U8/87 Bukit Jelutong, Seksyen U Shah Alam, Selangor, MALAYSIA Nombor Telefon: Nombor Telefax: Maklumat kecemasan: Nombor Kecemasan Antarabangsa Nombor Telefon: Pengenalan Bahaya Pengelasan bahan dan campuran: Tidak memerlukan pengelasan menurut kriteria GHS untuk produk ini. Unsur label dan pernyataan berjaga-jaga: Produk tidak memerlukan label amaran bahaya menurut kriteria GHS. Bahaya lain yang tidak menyebabkan pengelasan: Tiada bahaya khusus yang diketahui jika peraturan/nota tentang penyimpanan dan pengendalian diberikan perhatian.

2 Mukasurat (Page): 2/18 3. Komposisi dan Maklumat Mengenai Ramuan Bahan Kimia Keadaan kimia Hexadecanoic acid, 2-ethylhexyl ester Nombor CAS: Langkah-Langkah Pertolongan Cemas Nasihat am: Jika kesan-kesan kesihatan yang buruk berkembang dapatkan rawatan perubatan. Jika tersedut: tidak berkenaan. Apabila terkena kulit: Jika terkena kulit, segera basuh dengan air yang banyak. Apabila terkena mata: Jika terkena mata, segera basuh selama sekurang-kurangnya 15 minit dengan air yang banyak. Dapatkan perhatian perubatan jika perlu. Apabila tertelan: Segera basuh mulut dan kemudian minum ml air. Nota kepada doktor: Gejala: Tiada gejala yang ketara dijangka oleh kerana pengelasan tidak diperlukan untuk produk ini. Nota kepada doktor: Bahaya: Tiada bahaya dijangka dengan penggunaan yang disyorkan dan pengendalian yang sesuai. Rawatan: Rawat mengukit gejala. 5. Langkah-Langkah Pemadaman Kebakaran Bahan pemadam yang sesuai: semburan air, karbon dioksida, serbuk kering, busa Bahaya tertentu: wap yang merbahaya Evolusi wasap/kabus. Bahan/kumpulan bahan yang dinyatakan boleh dibebaskan jika berlaku kebakaran. Peralatan perlindungan khusus: Gunakan alat pernafasan serba lengkap. Maklumat lanjut: Lupuskan sisa kebakaran dan air pemadam api yang tercemar menurut peraturan rasmi.

3 Mukasurat (Page): 3/18 6. Langkah-Langkah Pelepasan Tidak Sengaja Langkah pencegahan diri: Gunakan pakaian pelindung diri. Langkah berjaga-jaga untuk alam sekitar: Jangan lepaskan ke dalam parit/air permukaan/air tanah. Kaedah pembersihan atau penyerapan: Bagi sejumlah kecil: Kutip dengan bahap penyerap yang sesuai. Bagi sejumlah besar: Bina benteng tumpahan. Pam produk. Lupuskan bahan yang diserap mengikut peraturan. 7. Pengendalian dan Penyimpanan; Pengendalian Kendalikan mengikut amalan kesihatan dan keselamatan industri yang baik. Perlindungan terhadap kebakaran dan letupan: Ambil langkah berjaga-jaga terhadap luahan statik. Jauhkan dari semua sumber pencucuhan: haba, percikan api, nyalaan terbuka. Penyimpanan Maklumat lanjut tentang keadaan penyimpanan: Pastikan bekas tertutup rapat dan kering; simpan di tempat yang dingin. Di bawah had suhu, ciri produk akan berubah. Perubahan ciri boleh berbalik dengan mengacau dan memanaskan bahan. Pengangkutan pukal (pengangkut/lori tangki, kontena) produk perlu diselaraskan dengan pemilik produk terlebih dahulu. Kestabilan penyimpanan: Suhu penyimpanan: <= 30 C Lindungi daripada suhu di bawah : 5 C Ciri produk bertukar balik apabila jatuh di bawah takat suhu. Lindungi daripada suhu melebihi : 35 C Cirii produk berubah secara tidak berbalik jika melebihi had suhu. 8. Kawalan pendedahan dan perlindungan diri Komponen dengan parameter kawalan tempat kerja Tiada had pendedahan pekerjaan yang diketahui. Peralatan perlindungan peribadi Perlindungan pernafasan: Perlindungan pernafasan tidak diperlukan.

4 Mukasurat (Page): 4/18 Perlindungan tangan: Perlindungan tangan tidak diperlukan Perlindungan mata: Kaca mata keselamatan dengan pelindung sisi (gogal berbingkai) (contohnya EN 166) Perlindungan badan: Perlindungan badan mesti dipilih bergantung kepada aktiviti dan pendedahan, contohnya apron, kasut perlindungan, pakaian perlindungan bahan kimia (Berdasarkan DIN-EN 465) Langkah kebersihan dan keselamatan am: Kendalikan mengikut amalan kesihatan dan keselamatan industri yang baik. Jangan makan, minum, merokok atau menggunakan tembakau di tempat kerja. Kendalikan mengikut amalan kesihatan dan keselamatan industri yang baik. 9. Sifat Fizikal dan Kimia Bentuk: Warna: Bau: Ambang bau: nilai ph: cecair Tidak berwarna tidak berbau Tidak boleh digunakan Tidak boleh digunakan Suhu lebur: < -2 C (1,013 hpa) takat mengurai: > 300 C (Arahan 92/69/EEC, A.1) Takat kilat: 210 C (ASTM D92) Tahap penyejatan: Nilai boleh dianggarkan berdasarkan Pemalar Hukum Henry atau tekanan wap. Kemudahbakaran (pepejal/gas): tidak mencucuh Had letupan bawah: Untuk cecair tiada kaitan untuk pengelasan dan pelabelan. Had letupan atas: Untuk cecair tiada kaitan untuk pengelasan dan pelabelan. Suhu pencucuhan: tidak ditentukan Penguraian terma: pencucuhan sendiri: Tiada penguraian jika disimpan dan dikendalikan seperti yang ditetapkan/dinyatakan. Tidak swacucuh.

5 Mukasurat (Page): 5/18 Kebolehan swapemanasan sendiri: Ia bukanlah bahan yang mampu pemanasan spontan. Bahaya letupan: tidak mudah meletup Sifat yang menggalakkan kebakaran: tidak merebakkan api Tekanan Wap: < Pa (25 C) Kepekatan: g/cm3 (20 C) Ketumpatan wap relatif (udara): Tidak boleh digunakan (DIN 51757) Keterlarutan dalam air: tidak terlarut Higroskopi: Tidak higroskopik Pekali petakan n-oktanol/air (log Pow): > 10 (dikira) Kelikatan, dinamik: Kelikatan, kinematik: mpa*s (20 C) 9 mm2/s (40 C) Maklumat lain: Jika perlu, maklumat tentang parameter fizikal and kimia ada dinyatakan didalam bahagian ini. Tiada maklumat lain didapati. 10. Kestabilan dan Kereaktifan Keadaan yang perlu dielakkan: Lihat MSDS bahagian 7 - Pengendalian dan Penyimpanan. Penguraian terma: Tiada penguraian jika disimpan dan dikendalikan seperti yang ditetapkan/dinyatakan. Bahan yang perlu dielakkan: Tiada bahan yang diketahui perlu dielakkan. Kakisan kepada logam: Tiada kesan mengakis pada logam Tindak balas berbahaya: Tiada tindakbalas berbahaya jika disimpan dan dikendalikan seperti yang dinyatakan. Bahan penguraian berbahaya: Tiada produk penguraian yang berbahaya jika disimpan dan dikendalikan seperti yang ditetapkan/dinyatakan. 11. Maklumat Toksikologi Ketoksikan akut

6 Mukasurat (Page): 6/18 Penilaian ketoksikan akut: Tidak toksik selepas sekali ditelan. Tidak toksik selepas sekali terkena kulit Tidak toksik jika tersedut. Data eksperimen/dikira: LD50 tikus (melalui mulut): > 5,000 mg/kg LC50 tikus (melalui penyedutan): > 5 mg/l 4 h Produk belum diuji. Penyataan diambil daripada bahan/produk yang mempunyai struktur dan komposisi yang sama. Aerosol diuji LD50 tikus (dermal): > 2,000 mg/kg Produk belum diuji. Penyataan diambil daripada bahan/produk yang mempunyai struktur dan komposisi yang sama. Kerengsaan Penilaian kesan merengsa: Tidak merengsakan kulit. Tidak merengsakan mata. Data eksperimen/dikira: Kakisan/Kerengsaan kulit arnab: merengsa sedikit (Garispanduan OECD 404) Kerosakkan/kerengsaan mata yang serius arnab: tidak merengsa (Ujian Draize) Pemekaan pernafasan/kulit Penilaian pemekaan: Kesan pemekaan kulit tidak diperhatikan dalam kajian haiwan. Data eksperimen/dikira: Ujian pemaksimum tikus kasturi marmut: Tidak memeka Produk belum diuji. Penyataan diambil daripada bahan/produk yang mempunyai struktur dan komposisi yang sama. Kemutagenan sel germa Penilaian kemutagenan: Bahan tidak mutagen dalam bakteria. Bahan tidak mutagen dalam kultur sel mamalia. Bahan tidak mutagen dalam ujian dengan mamalia. Data eksperimen/dikira: Ujian Ames Bakteria: negatif Produk belum diuji. Penyataan diambil daripada bahan/produk yang mempunyai struktur dan komposisi yang sama. Kekarsinogenan Penilaian kekarsinogenan: Semua maklumat yang boleh didapati tidak menyediakan petunjuk kepada kesan karsinogen. Ketoksikan pembiakan

7 Mukasurat (Page): 7/18 Penilaian ketoksikan pembiakan: Keputusan kajian haiwan tidak menunjukkan kesan gangguan kesuburan. Ketoksikan perkembangan Penilaian keteratogenan: Tiada petunjuk kesan ketoksikan/teratogen diperhatikan dalam kajian haiwan. Ketoksikan khusus organ sasaran (sekali pendedahan): Penilaian sekali STOT: Berdasarkan maklumat yang ada, ketoksikan organ sasaran yang khusus adalah tidak dijangka selepas sekali pendedahan. Ketoksikan dos berulang dan Ketoksikan organ sasaran tertentu (pendedahan berulang) Penilaian ketoksikan dos berulang: Tiada kesan buruk diperhatikan selepas pendedahan berulang-ulang melalui mulut dalam kajian terhadap haiwan Bahaya penyedutan Tiada bahaya penyedutan dijangka. 12. Maklumat Ekologi Keekotoksikan Penilaian ketoksikan akuatik: Perencatan aktiviti degradasi di dalam enap cemar yang diaktifkan tidak dijangka akan berlaku semasa bahan berkepekatan rendah dimasukkan kedalam loji rawatan biologi. Tiada kesan toksik dalam julat keterlarutan. Ketoksikan kepada ikan: LC50 > 100 mg/l, Brachydanio rerio Mikroorganisma/Kesan ke atas enap cemar diaktifkan: EC0 > 100 mg/l, Pseudomonas putida Ketoksikan kronik kepada invertebrata akuatik: Tiada kesan kepekatan yang diperhatikan (21 hari), >= 100 mg/l, Daphnia magna (semistatik) Produk mempunyai keterlarutan yang rendah dalam medium ujian. Larutan Tiada kesan pada kepekatan ujian yang tertinggi. Perincian kesan toksik berkaitan dengan kepekatan nominal. Produk belum diuji. Penyataan diambil daripada bahan/produk yang mempunyai struktur dan komposisi yang sama.

8 Mukasurat (Page): 8/18 Mobiliti Penilaian pengangkutan di antara bahagian di persekitaran: Bahan tidak akan menyejat ke atmosfera daripada permukaan air Penjerapan kepada fasa tanah pejal dijangka Produk belum diuji. Penyataan diambil daripada struktur produk. Keterusan dan boleh keterdegradasikan Penilaian biodegradasi dan penyingkiran (H2O): Mudah terbiodegradasikan (menurut kriteria OECD) Potensi Biotumpukan Penilaian potensi bioakumilasi: Tidak dijangka terakumulasi dalam organisma. 13. Maklumat Pelupusan Mestilah dibuang atau dibakar mengikut peraturan tempatan. Pembungkusan tercemar: Bungkusan yang tidak tercemar boleh diguna semula. Bungkusan yang tidak boleh dibersihkan hendaklah dilupuskan dengan cara yang sama dengan kandungannya. 14. Maklumat Pengangkutan Pengangkutan domestik: Tidak dikelaskan sebagai berbahaya di bawah peraturan pengangkutan Pengangkutan laut IMDG Tidak dikelaskan sebagai berbahaya di bawah peraturan pengangkutan Pengangkutan udara IATA/ICAO Tidak dikelaskan sebagai berbahaya di bawah peraturan pengangkutan Pengangkutan secara pukal menurut Lampiran II MARPOL dan IBC Peraturan: Tidak dinilai

9 Mukasurat (Page): 9/18 Penghantaran yang diluluskan: Nama pencemaran: Kategori pencemaran: Jenis Kapal: Tidak dinilai Tidak dinilai Tidak dinilai Tidak dinilai 15. Maklumat Pengawalseliaan Peraturan lain Jika maklumat peraturan lain yang berkenaan tidak dinyatakan dibahagian lain didalam risalah data keselamatan ini, ianya akan dinyatakan bahagian ini. 16. Maklumat lain Maklumat bagi penggunaan yang dirancang: Produk ini adalah berkualiti untuk industri dan sekiranya tidak dinyatakan atau dipersetujui harus digunakan semata-mata untuk kegunaan industri. Ini termasuk penggunaan yang dinyatakan dan disyorkan. Sebarang tujuan penggunaan lain hendaklah dibincangkan dengan pengeluar. Secara khususnya, ini berkaitan dengan penggunaan bagi produk yang menjadi objek piawai dan peraturan khas Garis menegak pada margin sebelah kiri tangan menunjukkan pindaan dari versi sebelumnya. Data yang terdapat dalam risalah data keselamatan ini adalah berdasarkan pengetahuan dan pengalaman kami, dan menerangkan tentang produk yang berkaitan dengan keperluan keselamatan sahaja. Data tidak menyatakan ciri produk (spesifikasi produk). Data dalam risalah data keselamatan ini juga tidak menyatakan apa-apa ciri khusus atau kesesuaian produk yang dipersetujui untuk apa-apa tujuan tertentu. Penerima produk bertanggungjawab untuk memastikan bahawa apa-apa hak pemilikan serta undang-undang dan perundangan sedia ada dipatuhi.

10 Mukasurat (Page): 10/18 1. Identification of the chemical and of the supplier Cegesoft C 24 Chemical name: 2-ethylhexyl palmitate Use: Bases for creams and ointments, Cosmetic preparation Company: BASF (Malaysia) Sdn Bhd No 2, Jalan Astaka U8/87 Bukit Jelutong, Seksyen U Shah Alam, Selangor, MALAYSIA Telephone: Telefax number: Emergency information: International emergency number: Telephone: Hazard identification Classification of the substance and mixture: No need for classification according to GHS criteria for this product. Label elements and precautionary statement: The product does not require a hazard warning label in accordance with GHS criteria. Other hazards which do not result in classification: No specific dangers known, if the regulations/notes for storage and handling are considered. 3. Composition/information on ingredients Chemical nature Hexadecanoic acid, 2-ethylhexyl ester CAS Number: First-Aid Measures General advice: If adverse health effects develop seek medical attention.

11 Mukasurat (Page): 11/18 If inhaled: not relevant. On skin contact: After contact with skin, wash immediately with plenty of water. On contact with eyes: In case of contact with the eyes, rinse immediately for at least 15 minutes with plenty of water. Seek medical attention if necessary. On ingestion: Rinse mouth and then drink ml of water. Note to physician: Symptoms: No significant symptoms are expected due to the non-classification of the product. Note to physician: Hazards: No hazard is expected under intended use and appropriate handling. Treatment: Treat symptomatically. 5. Fire-Fighting Measures Suitable extinguishing media: water spray, carbon dioxide, dry powder, foam Specific hazards: harmful vapours Evolution of fumes/fog. The substances/groups of substances mentioned can be released in case of fire. Special protective equipment: Wear a self-contained breathing apparatus. Further information: Dispose of fire debris and contaminated extinguishing water in accordance with official regulations. 6. Accidental Release Measures Personal precautions: Use personal protective clothing. Environmental precautions: Do not discharge into drains/surface waters/groundwater. Methods for cleaning up or taking up: For small amounts: Pick up with suitable absorbent material. For large amounts: Dike spillage. Pump off product. Dispose of absorbed material in accordance with regulations.

12 Mukasurat (Page): 12/18 7. Handling and Storage Handling Handle in accordance with good industrial hygiene and safety practice. Protection against fire and explosion: Take precautionary measures against static discharges. Avoid all sources of ignition: heat, sparks, open flame. Storage Further information on storage conditions: Keep container tightly closed and dry; store in a cool place. Below temperature limit the product properties will change. The property change is reversible by stirring and heating. Bulk shipping (Tank car/truck, container) of the product has to be coordinated with the product owner in advance. Storage stability: Storage temperature: <= 30 C Protect from temperatures below: 5 C Characteristics of the product are reversibly changed when falling below the limit temperature. Protect from temperatures above: 35 C Properties of the product change irreversibly on exceeding the limit temperature. 8. Exposure controls and personal protection Components with occupational exposure limits No occupational exposure limits known. Personal protective equipment Respiratory protection: Respiratory protection not required. Hand protection: Hand protection not required. Eye protection: Safety glasses with side-shields (frame goggles) (e.g. EN 166) Body protection: Body protection must be chosen depending on activity and possible exposure, e.g. apron, protecting boots, chemical-protection suit (according to EN in case of splashes or EN ISO in case of dust).

13 Mukasurat (Page): 13/18 General safety and hygiene measures: Handle in accordance with good industrial hygiene and safety practice. No eating, drinking, smoking or tobacco use at the place of work. Handle in accordance with good industrial hygiene and safety practice. 9. Physical and Chemical Properties Form: Colour: Odour: Odour threshold: ph value: liquid colourless odourless not applicable not applicable Melting temperature: < -2 C (1,013 hpa) decomposition point: > 300 C (Directive 92/69/EEC, A.1) Flash point: 210 C (ASTM D92) Evaporation rate: Value can be approximated from Henry's Law Constant or vapor pressure. Flammability (solid/gas): not flammable Lower explosion limit: For liquids not relevant for classification and labelling. Upper explosion limit: For liquids not relevant for classification and labelling. Ignition temperature: not determined Thermal decomposition: No decomposition if stored and handled as prescribed/indicated. Self ignition: not self-igniting Self heating ability: It is not a substance capable of spontaneous heating. Explosion hazard: not explosive Fire promoting properties: not fire-propagating Vapour pressure: Density: < Pa (25 C) g/cm3 (20 C) (DIN 51757)

14 Mukasurat (Page): 14/18 Relative vapour density (air): not applicable Solubility in water: insoluble Hygroscopy: Non-hygroscopic Partitioning coefficient n-octanol/water (log Pow): > 10 (calculated) Viscosity, dynamic: Viscosity, kinematic: mpa*s (20 C) 9 mm2/s (40 C) (DGF C-IV 7; Viscosity Höppler/Ubbelohde) (Capilliary viscometer) Other Information: If necessary, information on other physical and chemical parameters is indicated in this section. No further information available. 10. Stability and Reactivity Conditions to avoid: See MSDS section 7 - Handling and storage. Thermal decomposition: No decomposition if stored and handled as prescribed/indicated. Substances to avoid: No substances known that should be avoided. Corrosion to metals: No corrosive effect on metal. Hazardous reactions: No hazardous reactions when stored and handled according to instructions. Hazardous decomposition products: No hazardous decomposition products if stored and handled as prescribed/indicated. 11. Toxicological Information Acute toxicity Assessment of acute toxicity: Virtually nontoxic after a single ingestion. Virtually nontoxic after a single skin contact. Virtually nontoxic by inhalation. Experimental/calculated data: LD50 rat (oral): > 5,000 mg/kg LC50 rat (by inhalation): > 5 mg/l 4 h The product has not been tested. The statement has been derived from substances/products of a similar structure or composition. An aerosol was tested.

15 Mukasurat (Page): 15/18 LD50 rat (dermal): > 2,000 mg/kg The product has not been tested. The statement has been derived from substances/products of a similar structure or composition. Irritation Assessment of irritating effects: Not irritating to the skin. Not irritating to the eyes. Experimental/calculated data: Skin corrosion/irritation rabbit: Slightly irritating. (OECD Guideline 404) Serious eye damage/irritation rabbit: non-irritant (Draize test) Respiratory/Skin sensitization Assessment of sensitization: Skin sensitizing effects were not observed in animal studies. Experimental/calculated data: Guinea pig maximization test guinea pig: Non-sensitizing. The product has not been tested. The statement has been derived from substances/products of a similar structure or composition. Germ cell mutagenicity Assessment of mutagenicity: The substance was not mutagenic in bacteria. The substance was not mutagenic in mammalian cell culture. The substance was not mutagenic in a test with mammals. Experimental/calculated data: Ames-test Bacteria: negative The product has not been tested. The statement has been derived from substances/products of a similar structure or composition. Carcinogenicity Assessment of carcinogenicity: The whole of the information assessable provides no indication of a carcinogenic effect. Reproductive toxicity Assessment of reproduction toxicity: The results of animal studies gave no indication of a fertility impairing effect. Developmental toxicity Assessment of teratogenicity: No indications of a developmental toxic / teratogenic effect were seen in animal studies. Specific target organ toxicity (single exposure):

16 Mukasurat (Page): 16/18 Assessment of STOT single: Based on the available information there is no specific target organ toxicity to be expected after a single exposure. Repeated dose toxicity and Specific target organ toxicity (repeated exposure) Assessment of repeated dose toxicity: No adverse effects were observed after repeated oral exposure in animal studies. Aspiration hazard No aspiration hazard expected. 12. Ecological Information Ecotoxicity Assessment of aquatic toxicity: The inhibition of the degradation activity of activated sludge is not anticipated when introduced to biological treatment plants in appropriate low concentrations. No toxic effects occur within the range of solubility. Toxicity to fish: LC50 > 100 mg/l, Brachydanio rerio Microorganisms/Effect on activated sludge: EC0 > 100 mg/l, Pseudomonas putida Chronic toxicity to aquatic invertebrates: No observed effect concentration (21 d), >= 100 mg/l, Daphnia magna (semistatic) The product has low solubility in the test medium. A saturated solution has been tested. No effects at the highest test concentration. The details of the toxic effect relate to the nominal concentration. The product has not been tested. The statement has been derived from substances/products of a similar structure or composition. Mobility Assessment transport between environmental compartments: The substance will not evaporate into the atmosphere from the water surface. Adsorption to solid soil phase is expected. The product has not been tested. The statement has been derived from the structure of the product. Persistence and degradability Assessment biodegradation and elimination (H2O): Readily biodegradable (according to OECD criteria). Bioaccumulation potential Assessment bioaccumulation potential:

17 Mukasurat (Page): 17/18 Accumulation in organisms is not to be expected. 13. Disposal Considerations Must be disposed of or incinerated in accordance with local regulations. Contaminated packaging: Uncontaminated packaging can be re-used. Packs that cannot be cleaned should be disposed of in the same manner as the contents. 14. Transport Information Domestic transport: Not classified as a dangerous good under transport regulations Sea transport IMDG Not classified as a dangerous good under transport regulations Air transport IATA/ICAO Not classified as a dangerous good under transport regulations Transport in bulk according to Annex II of MARPOL and the IBC Code Regulation: Not evaluated Shipment approved: Not evaluated Pollution name: Not evaluated Pollution category: Not evaluated Ship Type: Not evaluated 15. Regulatory Information Other regulations If other regulatory information applies that is not already provided elsewhere in this safety data sheet, then it is described in this subsection.

18 Mukasurat (Page): 18/ Other Information Information on intended use: This product is of industrial quality and unless otherwise specified or agreed intended exclusively for industrial use. This includes the mentioned and recommended usage. Any other intended applications should be discussed with the manufacturer. In particular this concerns the application for products that are the object of special standards and regulations. Vertical lines in the left hand margin indicate an amendment from the previous version. The data contained in this safety data sheet are based on our current knowledge and experience and describe the product only with regard to safety requirements. The data do not describe the product's properties (product specification). Neither should any agreed property nor the suitability of the product for any specific purpose be deduced from the data contained in the safety data sheet. It is the responsibility of the recipient of the product to ensure any proprietary rights and existing laws and legislation are observed.